Аза күтүү каада-салттары

«Сун мети» – «маркумду узатуу» дегенди билдирген салттуу аза күтүү ырым-жөрөлгөлөрүнүн тутуму. Бул түшүнүккө жөн гана жерге коюу эмес, андан кийинки белгилүү убакыт аралыгында аткарылчу маркумду эскерүү күндөрү да кирет.

Жөрөлгөнүн негизги бөлүгү – денени жуу, ак кепинге ороо жана коштошуу намазын окуу. Андан соң маркумду ислам салты боюнча, табытсыз, ак кездемеге ороп, Меккеге каратып даярдалган көргө («рәхәти» деп аталган көмүү жайына) коюшат.

Жерге берүү аяктагандан кийин эскерүү мезгили башталат. Ал бир нече негизги баскычтан турат:
«Сантян, сытян» – маркумду үчүнчү же төртүнчү күнү эскерүү
«Ту чи» – алгачкы жети күндүк эскерүү
«Эр чи» – экинчи жети күндүк эскерүү

Бул эскерүүлөр «сышы тян» – кыркынчы күнгө чейин уланат. Кырк күн маркумдун аркы дүйнөдөгү жашоосунда да маанилүү баскыч деп эсептелет.
«Бый тян» – жүз күндүк эскерүү
«Нян» – бир жылдык аш, мындан кийин маркумду жыл сайын эскерүүсү белгиленген.

Кыргызстанга көчүп келгенден кийин дунгандар бул эскерүүлөрдү сактап калышкан. Мындан тышкары, май айында XIX кылымдын аягындагы көтөрүлүштө курман болгондорду эскерүү салты жыл сайын өткөрүлүп турат.