«Цо жу, дун жу, ко жу, җў жу, за жу ванзы, жу ванзы» – этти ар кандай бышыруу ыкмалары – куурулган, демделген, көмөчтө бышырылган, кайнатылган, кадимкидей бышырылган эт, котлет же фрикаделька.
«Гуй жу» – этти ичке тилкелеп кескен түрү, ал эми «суй жу» – этти мап-майда кескен түрү. Мисалы: «суй жу цэ» – жашылчалар менен майда кесилген этти кууруп жасаган тамак. Ушундан улам уйгур ашканасындагы «суйру лагман» деп айтылышы – жашылчалардын чык менен жана майда кесилген эт менен жасалган түрү дегенди билдирет. Эгер «гуй жу» – этти тилкелеп кесүү болсо, анда уйгур ашканасындагы «гуйру лагман» – этти тилкелеп кесип, жашылча чыгына кошуп жасалган дегени.
Аймак
Чүй облусунун Искра, Кеңбулун, Хун Чи, Дмитриевка айылдары, Токмок шаары, ошондой эле Александровка жана Милянфан айылдарында; Ысык-Көл облусунун Ырдык айылында; Каракол жана Бишкек шаарында жашаган дунгандарда кездешет.
Абалы
Жандуу, кеңири кездешет
Коомдоштук
- Чүй жана Ысык-Көл аймактарында жашаган дунган коомдоштуктары
- Салттуу билим ээлери
- Кесипкөй ашпозчулар жана салттуу даам сүйүүчүлөрү
Коргоо иштери
- Маданий мурас катары изилдөө, сактоо жана өнүктүрүү боюнча атайын демилгелер жана иш-чаралар чанда аткарылганы менен салттуу дунган ашканасы боюнчадаам-тамактарды даярдоо китептери чыккан.
- Күнүмдүк турмушта улуу муундан жаш муунга тарбия берүү ирээтинде жана тажрыйба бөлүшүү жолу менен сакталып келет.
Адабият/Шилтеме
- Юсурова З. Г. Дунгандардын тамак-ашынын рецепттери. – Бишкек, 2016.
- Юсуров Х. Ю., Юсурова З. Г. Дунгандардын ашканасы. – Фрунзе: Кыргызстан, 1988.