«Кәпкир ясаш» – бул уйгур элинин күнүмдүк турмуш маданиятын чагылдырган жана темир иштетүү өнөрүн сактап келген салттуу кол өнөрчүлүк.
«Кәпкир» иш жүзүндө ыңгайлуу болушу үчүн жасалат: узун сабы ысык суюктуктар жана май менен иштөөдө коопсуздук берет, ал эми зымдан өрүлгөн тегерек бөлүгү тамакты сүзүп алуу же майдан чыгарып алуу үчүн колдонулат.
«Кәпкир жасоо» улуттук тамак-аш маданиятында чоң мааниге ээ, айрыкча улуттук тамактарды бышырууда. Бирок азыр бул өнөрдү негизинен улуу муундагы чеберлер гана иштетип, жыл сайын билим менен өнөрдүн мурасталышы азайып бара жатат.
Аймак
Кыргызстандын уйгур коомдоштугу жашаган бардык аймактарында. Айрыкча Бишкек шаарында жана анын айланасында, Чүй облусунун Ысык-Ата жана Аламүдүн райондорунда; Ош облусунун Кара-Суу районунда; Ысык-Көл облусунун Каракол шаарында, ошондой эле Баткен жана Жалал-Абад облустарынын айрым жерлеринде кездешет
Абалы
Орто
Коомдоштук
- Кыргызстандын бардык аймактарында жашаган уйгур коомдоштугу
- Салттуу билим ээлери
- Жеке кол өнөрчүлөр жана кол өнөрчүлөр топтору
Коргоо иштери
- Күнүмдүк турмушта улуу муундан жаш муунга тарбия берүү ирээтинде жана тажрыйба бөлүшүү жолу менен сакталып келет.
- 1989-жылы негизделген «Иттипак» коомдук бирикмеси уйгур маданий мурасын сактоо боюнча жигердүү иш жүргүзүп келет. Маданий мурастар боюнча маалымат жана тиешелүү иш-чаралар ошол эле аталыштагы гезитте маал-маалы менен жарыкка чыгып турат.
Адабият/Шилтеме
- Каримова Р. Уйгур элинин салттуу көркөм кол өнөрчүлүгү жана устачылыгы. – Алматы, 2005.