/ Дунган (хуэйзў/хуэйцзу) элинин бейзаттык маданий мурасы / Каада-салт, ырым-жөрөлгө жана майрамдар
Да Эрди / Курман айт

«Да Эрди» же «Курман Эрди» байыртан бул майрам «Щё Эрди» – «кичинекей майрам» деп аталчу, анткени ал аз салтанат менен белгиленчү. Ал эми «Да Эрди» – «чоң майрам» деген аталыш дунгандарда «Орозо айтка» тиешелүү болгон. Бирок убакыттын өтүшү менен Курман айттын мааниси кенейгени үчүн анын аталышы да өзгөргөн.

Бул күнү эл мечитке жана көрүстөнгө барышат. Ошондой эле курмандык чалышат – адатта кой союлат, айрым учурда тууган-урук, ымалалаш достор чогулуп, бирге бука союп, этин бөлүшүшөт. Эттин бир бөлүгү муктаждыгы барларга садака катары берилет, калган бөлүгү туугандарды, конокторду сыйлоого колдонулат.

Майрам күнү тууган-урукту, кошуна-колоңду, ымалалаш досторду кыдырып, бири-бирин куттукташат. Үймө-үй кирип, дуба кылышып, дасторкон жайылып, майрамдык даамдар тартылат.

Аймак

Чүй облусунун Искра, Кеңбулун, Хун Чи, Дмитриевка айылдары, Токмок шаары, ошондой эле Александровка жана Милянфан айылдарында; Ысык-Көл облусунун Ырдык айылында; Каракол жана Бишкек шаарында жашаган дунгандарда кездешет.

Абалы

Жандуу, кеңири кездешет

Коомдоштук

  • Чүй жана Ысык-Көл аймактарында жашаган дунган коомдоштуктары
  • Салттуу билим ээлери

Коргоо иштери

  • Маданий мурас катары изилдөө, сактоо жана өнүктүрүү боюнча атайын демилгелер жана иш-чаралар дээрлик аткарылбайт.
  • Күнүмдүк турмушта улуу муундан жаш муунга тарбия берүү ирээтинде жана тажрыйба бөлүшүү жолу менен сакталып келет.

Адабият/Шилтеме

  • Джон А.А. Дунгандардын каада-салттары, ырым-жырымдары жана ишенимдери. – Бишкек, 2016.